بلوغ چیست؟
یکی از دوره های حساس و البته مهم در زندگی تمامی افراد بلوغ است و به معنی بزرگ شدن و رشد و تکامل اندام های جنسی افراد می باشد.
دختران و پسران در سنین نوجوانی بلوغ را تجربه می کنند و به معنی تکامل سایر اندام های جنسی آنها بوده و ترشح هورمون ها دچار تغییراتی میشود که از سن بلوغ به صورت ثابت در بدن آنها انجام می پذیرد.
بلوغ با نشانه های ظاهری همراه است، با ما همراه باشید تا اطلاعاتی مفید در مورد بلوغ را در اختیار شما قرار دهیم و بدانید که چه اتفاقی در بدن رخ می دهد.
با آغاز بلوغ تغییرات جسمانی، روانی و رفتاری در افراد به صورت مشهود دیده میشود، معمولاً در دختران رشد سینه ها و در پسران بزرگتر شدن آلت تناسلی نمایان می گردد.
از طرفی دیگر در این دوره افراد تغییراتی در خلق و خو داشته و ممکن است دمدمی مزاج و در مواردی عصبی و پرخاشگر شوند، البته نوع رفتار آنها نیز تغییر می کند و ممکن است رفتارهای جنسی پرخطر و عواطفی کنترل نشده داشته باشند.
پزشکان و متخصصان شروع بلوغ در دختران را همراه با نشانه هایی مانند افزایش قد و افزایش اندازه باسن دانسته و معتقدند که میزان ترشحات سفید و بی رنگ واژن در این دوره افزایش پیدا می کند.
رشد مو در ناحیه زیر بغل، پا ها و اندام های تناسلی آغاز شده و همه روزه افزایش پیدا می کند، بلوغ برای دختران با یک سیکل ماهانه نیز همراه است که در یک چرخه ۲۸ تا ۳۲ روز اتفاق می افتد.
دختران در این دوره پریود را به مدت یک هفته تجربه کرده و بر اساس سیستم جسمانی و ژنتیکی دوره های پریودی برای آنها متفاوت خواهد بود.
باید بدانید که بلوغ دوره ای بسیار مهم برای تمامی افراد است و باید در این شرایط آموزش های لازم را جهت برخورد با افرادی که در سنین بلوغ قرار دارند را دانسته تا بتوانید همواره از سلامت جسمانی و روانی آنها محافظت کنید تا این دوره حساس و پر خطر را با سلامت سپری کنند.
علائم دوران بلوغ
دوران بلوغ یا پیش از بلوغ یک مرحله طبیعی در رشد و تکامل جسمی و جنسی دختران است. در این دوره، بدن دختر تغییرات مهمی را تجربه میکند که میتواند شامل علائم زیر باشد:
- رشد سینه: سینهها شروع به رشد میکنند و اندازه و شکل آنها تغییر میکند.
- رشد موهای عمومی: موهای بدن و موهای عمومی مانند موهای زیر بغل و موهای تناسلی شروع به رشد میکنند.
- رشد و تغییرات در ناحیه تناسلی: ناحیه تناسلی دختران شروع به رشد میکند و شکل و اندازه آن تغییر میکند. همچنین، شروع قاعدگی (عادت) نیز یکی از علائم این دوره است.
- تغییرات در پوست: پوست دختران ممکن است چرب تر شود و لکههای آکنه و جوشهای زیادی بروز کند.
- رشد اندامها و تغییرات در اندامهای داخلی: اندامها و استخوانها شروع به رشد میکنند و تغییرات در رشد عضلات، قلب، ریهها و سایر اندامهای داخلی رخ میدهد.
- تغییرات در روحیه و رفتار: در این دوره، تغییرات روحی و رفتاری نیز ممکن است رخ دهد. این شامل تغییرات در خلق و خو، عصبانیت، افسردگی، اضطراب و تغییرات در الگوی خواب میشود.
مهم است بدانید که هر دختری ممکن است تجربههای متفاوتی در دوران بلوغ داشته باشد و زمان بلوغ هر فرد ممکن است متفاوت باشد. در صورت نگرانی یا سوال درباره تغییراتی که در دوران بلوغ رخ میدهد، مراجعه به پزشک یا متخصص جنسیتشناسی توصیه میشود.
یائسگی چیست؟
تمامی بانوان با عبور از میانسالی دوره یائسگی را تجربه می کنند، دوره قاعدگی در طی سالیان مختلف به طور کامل متوقف شده و با افزایش سن تغییراتی در میزان هورمون ها و عملکرد تخمدان ها اتفاق می افتد.
پبا شروع یائسگی فرد قاعدگی ها را به صورت نامنظم تجربه کرده و در دوره ای به طور کامل متوقف میشود.
معمولاً بانوان در دوره های ۵۰ تا ۶۰ سالگی یائسگی را تجربه می کنند البته پزشکان یائسگی زودتر از سن ۵۰ سالگی را غیر عادی دانسته و معتقد است که یائسگی زودرس اتفاق افتاده است.
اما باید بدانید که علائمی مانند پریودهای نامنظم، خشکی واژن و گرگرفتگی از علائم اصلی یائسگی می باشد.
پزشکان لرز و عرق شبانه و همچنین مشکل در خواب و تغییرات خلق و خو را از دیگر علائم یائسگی دانسته و به بانوان توصیه می کنند که با مشاهده هر کدام از این علائم جهت کنترل بهتره دوره یائسگی به پزشک مراجعه نمایند.
افزایش یا کاهش وزن ناگهانی و کم پشت شدن موها و خشکی پوست از دیگر عوارضی است که پس از یائسگی اتفاق می افتد، پزشکان و متخصصان حساسیت یائسگی را به اندازه دوران بلوغ دانسته و معتقدند که افراد باید حتماً در این دوره از سلامت خود محافظت نمایند.
توجه داشته باشید که یائسگی امری کاملاً طبیعی می باشد اما اگر بعد از این دوره حساس باز هم خونریزی های نامنظم و گاها شدید را تجربه می کنید باید به مشکلات رحمی مشکوک شده و بدانید که آسیبی جدی برای فرد اتفاق افتاده است.
به عنوان مثال خونریزی بعد از یائسگی ممکن است بر اثر ایجاد سرطان رحم باشد و البته پزشکان وجود پولیپ رحم یا فیبروئید رحم را عامل این مشکل دانسته و می توانند برخی خونریزی های بعد از یائسگی را به عفونت های داخلی ارتباط دهند.
این فرآیند ممکن است بر اثر عوارض هورمون درمانی نیز اتفاق بیفتد و بهتر است که بیماری های خطرناک مانند سرطان را در نواحی مختلف واژن و رحم جدی دانسته و اگر خونریزی پس از یائسگی را تجربه می کنید حتماً اقدامات لازم را جهت بررسی انجام دهید.
عوارض یائسگی در زنان
برخی از افراد تصور می کنند که آغاز دوره یائسگی هیچگونه اختلالی در سلامت آنها ایجاد نکرده و می توانند همواره به زندگی عادی خود ادامه دهند.
توجه داشته باشید که یائسگی برای بانوان عوارض کوچک و بزرگ را به همراه داشته و در صورت عدم آگاهی می تواند سلامت آنها را تهدید کند، پس بهتر است که در دوران یائسگی از سلامت خود به خوبی محافظت کنید.
یکی از عوارضی که با آغاز یائسگی اتفاق می افتد گر گرفتگی در بدن افراد است که به دلیل کاهش ناگهانی میزان استروژن فرد چنین آسیبی را متحمل شده و ممکن است با شدت گرفتن این علائم فرد تهوع و سرگیجه و بیحالی شدید را تجربه کند.
تغییرات هورمونی باعث میشود تا فرد خواب شبانه درستی را تجربه نکند و معمولاً ممکن است نیمه های شب کاملا هوشیار شوند و ایجاد بی خوابی طولانی مدت ممکن است باعث ناراحتی افراد شود.
در این دوره رویش موهای زائد افزایش یافته و کمی ضخیم تر به نظر می رسند، اما این پدیده برای موهای سر کاملا معکوس است و ممکن است سبب ریزش و کم پشت شدن موی سر در بانوان شود.
برخی از بانوان به دلایل مختلف ممکن است در دوره یائسگی با افسردگی مواجه شوند، به همین دلیل پزشکان تمامی تلاش خود را به کار گرفته تا سطح هورمون استروژن را در حد متعادل نگهداری کنند و با از بین رفتن رطوبت واژن ممکن است مشکلات جنسی را تجربه کنند.
البته نباید از پوکی استخوان در دوره یائسگی غافل شوید، کمتر شدن میزان استروژن سبب میشود تا کلسیم و ویتامین دی در حد محدودتری جذب شود و حتماً باید جایگزین مناسبی را برای آنها در نظر بگیرید.
پزشکان بروز سرطان دهانه رحم و آندومتریوز را از عوارض یائسگی دانسته و معتقدند که برخی از افراد ممکن است در این دوره بی اختیاری ادراری را تجربه کنند، هر چند که اختلالاتی در هوش و حواس افراد اتفاق افتاده و فرد ممکن است آلزایمر را در حد خفیف تجربه کند.
کنترل عوارض یائسگی
یکی از دوره های حساس که برای عموم بانوان اتفاق می افتد یائسگی در سنین میانسالی است که ممکن است با علائم و عوارضی همراه باشد.
قطعاً با شروع دوره یائسگی بسیاری از بانوان به دنبال روش های کنترلی هستند تا بتوانند شدت و میزان آسیب ها را کمتر کرده و این دوره حساس را با سلامت کامل سپری کنند.
همانطور که می دانید از عوارض شایع آغاز یائسگی باید به گرگرفتگی، احساس ضعف پرخاشگری و خلق و خوی بی ثبات اشاره کرد، اما پزشکان به بانوان توصیه می کنند که در این دوره حتما به متخصص مراجعه کرد و با دریافت انواع داروهای مخصوص سطح استروژن را به حالت تعادل برسانند تا بتوانند این دوره پر تلاطم را با کمترین آسیب و با سلامت سپری نمایند.
آغاز دوره یائسگی با توقف کامل خونریزی آغاز میشود و این امر باعث میشود تا اختلالاتی در عملکرد طبیعی رحم به وجود آید، در این دوره فرایند تخمک گذاری انجام نشده و سطح محدودی از استروژن را در بدن وجود خواهند داشت.
پزشکان برای کنترل آسیب های جانبی سعی دارند تا با هورمون تراپی وضعیت بدن را به حد متعادل برسانند، قطعاً پزشکان به بانوان توصیه خواهند کرد که در این دوره ممکن است مشکلاتی مانند بی خوابی، تکرر ادرار و خشکی واژن را تجربه می کنند.
اگر هنگام برقراری رابطه در دوره یائسگی با مشکل مواجه میشوید و احساس خشکی دارید باید بدانید که انواع ژل های روان کننده برای شما مناسب هستند.
بهتر است که حتماً در این دوره به حساس شدن ناحیه پستان ها توجه کنید، پزشکان در این دوره از انواع داروهای مختلف استفاده کرده تا میزان عوارض دوره یائسگی را کمتر کنند اگر با دردهای مفصلی و عضلانی مواجه هستید و یا به طور پیوسته سردردهای شدید تا خفیف و تجربه می کنید مصرف انواع مسکن با دزد خفیف طبق نظر پزشک برای شما در نظر گرفته میشود.
البته در این دوره ریزش و کم پشت شدن موهای سر بسیار رایج است که پزشکان با در نظر گرفتن انواع مکمل های دارویی از شدت گرفتن این آسیب جلوگیری کرده و با تقویت فولیکول مو از ریزش آنها جلوگیری می کنند.
اگر بتوانید در این دوره مصرف هرگونه دخانیات و انواع کافئین و حتی غذاهای ادویه دار را محدود کنید به سلامت شما کمک کرده و مشکلاتی مانند گرگرفتگی را تجربه نخواهید کرد، در این دوره تلاش کنید که هرگونه اضطراب و استرس را از خود دور کرده و انواع لباس های تنگ را به طور کامل کنار بگذارید، در دوره یائسگی ورزش کردن و داشتن رژیم غذایی سالم و خواب به موقع کمک می کند تا عوارض دوره یائسگی را کمتر تجربه کنید.
برخی از بانوان در دوره یائسگی ممکن است با علائمی مانند افسردگی مواجه شوند، بهتر است که اگر شواهد این عارضه را مشاهده می کنید به یک پزشک و مشاور مراجعه کرده و این افراد می توانند بهترین راه حل را برای پیشگیری از افسردگی به شما ارائه دهند.
متخصصان انجام فعالیت های ورزشی را در این دوره برای بانوان مناسب می دانند و معتقدند که اگر به سلامت جسمانی و روحی خود رسیدگی کنید به هیچ عنوان عوارض خطرناک و شایع یائسگی را تجربه نخواهید کرد.