امروزه بسیاری از بانوان سعی دارند تا برای پیشگیری از بارداری روش هایی را انجام دهند که کمترین میزان آسیب و عوارض را برای سلامت آنها داشته باشد.
یکی از روش های نوین و البته مناسب برای جلوگیری از بارداری استفاده از آی یو دی می باشد.
این دستگاه یک وسیله کوچک شبیه به حرف تی انگلیسی می باشد که در قسمت بالایی حفره رحم جای گرفته و مانع از عبور اسپرم به درون لوله های فالوپ شده و نهایتاً از رسیدن آنها به تخمدان ها جلوگیری می کند.
این دستگاه کوچک و کاربردی وسیله ای مناسب برای پیشگیری از بارداری است و اطمینان داشته باشید که هیچ گونه خطری برای سلامت شما نخواهد داشت.
با این حال برخی از افراد می توانند به آسانی از آی یو دی استفاده کرده و برخی دیگر مانند افراد مبتلا به بیماری ویلسون و افرادی که در خطر اندوکاردیت قرار دارند نباید از آن استفاده کنند.
همچنین بانوانی که سن باروری هستید و هنوز فرزندی ندارید بهتر است که به جای استفاده از آی یو دی از روش های ساده تر استفاده کنند.
در ادامه مطلب انواع آی یو دی و نحوه کار گذاری و فعالیت آن را در رحم برای شما شرح خواهیم داد.
البته چند مورد از عوارض آن را برای شما خواهیم گفت تا بدانید که آیا این دستگاه برای سلامت شما و پیشگیری از بارداری در موقعیتی که قرار دارید مناسب است یا خیر.
فرایند کارگذاری آی یو دی در رحم
امروزه بسیاری از متخصصان و پزشکان استفاده از آی یو دی را برای عموم بانوان مناسب دانسته و به طور قطعی می توانند از فرایند بارداری جلوگیری کنند.
سوالی که ممکن است برای عموم افراد به وجود آید این است که آی یو دی را چگونه در رحم قرار می دهند.
قبل از هر چیز باید چند نکته مهم انجام شود تا فرایند کارگزاری آی یو دی بدون آسیب و مشکل انجام پذیرد و نتیجه مطلوب بدون وجود درصدی خطا حاصل شود.
در مرحله اول متخصصان ابتدا باید مطمئن شوند که این فرآیند برای شخص مناسب است یا خیر.
استفاده از آی یو دی برای بانوان باردار به طور کامل ممنوع می باشد، پس از آن پزشکان با انجام معاینه مطمئن خواهند شد که آیا عفونتی در ناحیه واژینال وجود دارد یا خیر.
در صورت بروز عفونت ابتلا باید این عارضه به طور کامل درمان شود.
پس از این متخصصان انجام تست پاپ اسمیر را الزامی می دانند و معتقدند که برای جایگذاری آی یو دی روزهای آخر پریود بهترین زمان است.
زیرا دهانه رحم باز می باشد و جایگذاری این دستگاه آسان تر انجام می پذیرد.
البته در این شرایط متخصصان باید از اسپکولوم استفاده کنند تا بتوانند راحت تر و بدون خطا آی یو دی را در جای مناسب قرار دهند.
باید بدانید که استفاده از آی یو دی روشی آسان و کاربردی است اما متخصصان نهایتاً در عرض چند دقیقه آی یو دی را در رحم قرار داده و هیچ گونه درد و آسیب برای بانوان به همراه نخواهد داشت.
البته گاها برخی افراد تصور می کنند که ممکن است در اثر انقباضات رحمی وجود آی یو دی حس شود.
اما این دستگاه آنقدر ظریف و منعطف است که به هیچ عنوان حضور آن را در رحم متوجه نخواهید شد.
اقدامات لازم قبل از گذاشتن آی یو دی
قبل از گذاشتن IUD حتما توسط پزشک زنان معاینه شوید تا در صورت داشتن عفونت واژن یا لگن قبل از قرار گیری دستگاه، درمان کنید.
برای جلوگیری از ضایعات بدخیم سرویکس، تست پاپ اسمیر باید انجام شده باشد.
برای معاینه رحم و وجود پولیپ داخل آن باید سونوگرافی واژینال انجام داد.
برای کاهش میزان درد میتوان از یک ساعت قبل قرص پروفن و مسکن استفاده کرد.
مراقبتهای بعد از گذاشتن آی یو دی
اقدامات بعد از آی یو دی بسیار مهم است و نباید تا 48 ساعت پس از قرار گیری دستگاه موارد زیر را انجام دهید:
- رابطه جنسی
- استفاده از تامپون
- حمام
- شنا
حدود ۱٪ احتمال لغزش یا دفع IUD پس از نصب وجود دارد و این شانس در چند هفته اول بیشتر است.
برای بازگشت به فعالیتهای معمول خود پس از نصب مشکلی نخواهید داشت.
تا ۲۴ ساعت بعد از نصب از ورزش شدید خودداری کنید زیرا این امر باعث گرفتگی عضلات میشود.
عوارض آی یو دی
امروزه متخصصان و پزشکان یکی از روش های قطعی و کاربردی برای پیشگیری از بارداری را استفاده از آی یو دی می دانند.
قطعاً این روش نیز مانند سایر فرایندهای دیگر ممکن است عوارض کوچکی را برای افراد به همراه آورد.
از شایع ترین آنها می توان به لکه بینی و خونریزی های خفیف اشاره کرد که معمولاً در دوره های محدودی از بین می رود.
پس از استفاده از آی یو دی برخی افراد از درد زیر شکم گلایه می کنند که متخصصان در روزهای اولیه مصرف مسکن را به آنها توصیه می کنند.
در اکثر موارد این دردهای طی چند روز بهبود پیدا می کند.
از طرف دیگر ممکن است میزان خونریزی در دوره های قاعدگی کمی افزایش پیدا کند.
البته این فرآیند معمولاً برای قاعدگی های اول بعد از قرار دادن آی یو دی در رحم اتفاق می افتد و معمولاً متخصصان با مصرف داروهای مخصوص می توانند مقدار خونریزی را کنترل کنند.
البته بعد از استفاده از آی یو دی ممکن است میزان ترشحات واژن افزایش پیدا کند که متخصصان حدود ۲۰ الی ۳۰ روز زمان داده تا بدن بتواند با این دستگاه سازگار شود و میزان ترشحات به حد نرمال خواهد رسید.
اغلب متخصصان فواید استفاده از آی یو دی را بیش از مضرات آن می دانند و عوارضی که برای این دستگاه در نظر گرفته می شود.
معمولا موقتی بوده و طی مدت کوتاه و نهایتاً طی ۳۰ روز بهبود پیدا می کند.
با این حال اگر به انجام آی یو دی نیاز دارید بهتر است با پزشک خود مشورت کرده تا با بررسی همه جوانب متخصصان تشخیص دهند که آیا این روش برای شما مناسب است یا خیر.
در چه شرایطی گذاشتن آی یو دی ضرر دارد؟
- شک یا اطمینان به حاملگی
- داشتن بیماری التهابی لگن
- رحم با شکلی غیرطبیعی
- بیماری ویلسون یا حساسیت به مس
- ضعف سیستم ایمنی
- فیبروم رحمی
- خونریزی زیاد قاعدگی یا کمخونی زیاد
- خونریزی بدون علت واژینال
- اختلالات انعقادی
- شک به وجود بدخیمی رحم یا دهانه رحم یا قطعیت وجود آن
در چه شرایطی آی یو دی با احتیاط گذاشته میشود؟
- عدم داشتن سابقه زایمان
- وجود شریکهای جنسی متعدد
- داشتن بیماری التهابی لگن
- داشتن منوراژی
- داشتن دیسمنوره
- بیماریهای قابل انتقال از راه تماس جنسی یا سابقه آن
- التهاب دهانه رحم
- التهاب داخل واژن
انواع آی یو دی
زمانی که برای استفاده از آی یو دی به متخصصان مراجعه می کنید، پزشکان دو مدل آی یو دی را به شما معرفی کرده که معمولاً هر کدام عملکرد متفاوت داشته و نتیجه ای یکسان را بر بدن فرد اعمال می کنند.
نوع اول آی یو دی را هورمونی می نامند که با ترشح مقداری پروژستین می تواند مخاط دهانه رحم را ضخیم کرده و با این شرایط به هیچ عنوان راهی برای نفوذ اسپرم باقی نمی ماند.
نوع دیگر آی یو دی را مسی می نامند که با آزاد کردن یون مس مانع از لقاح اسپرم و تخمک در رحم خواهد شد.
فواید آی یو دی مسی بسیار زیاد است و اکثر بانوانی که تمایل به جلوگیری از بارداری دارند می توانند از آی یو دی مسی استفاده کنند.
این فرایند عوارض کمتری در بدن داشته و روشی مطمئن و قطعی برای جلوگیری از بارداری می باشد.
شما می توانید با استفاده از این نوع آی یو دی برای مدت زیادی اثربخشی مطلوب آن را تجربه کرده و هر زمان که تمایل به بارداری داشته باشید با خارج کردن آن می توانید روند بارداری را انجام دهید.
به هیچ عنوان باروری بانوان را به تاخیر نمی اندازد.
آی یو دی مسی مانند انواع قرص اورژانسی و داروهای شیمیایی نمی باشد و در طولانی مدت عوارض خود را بر اعضای بدن مانند کبد در کلیه ها اعمال نخواهد کرد.
دستگاه آی یو دی هورمونی چیست؟
IUD هورمونی یکی از راه های پیشگیری از بارداری است.
آی یو دی یک دستگاه کوچک T شکل است که در رحم قرار می گیرد و برای چندین سال از بارداری جلوگیری می کند.
برخی از آنها مس هستند و مس اسپرم را از بین می برد.
انواع دیگر آی یو دی ها هورمونی هستند و برای جلوگیری از بارداری با ترشح مقدار کمی هورمون استفاده می شوند.
این وسیله ضد بارداری در داخل رحم قرار می گیرد و هورمون پروژسترون ترشح می کند.
اولین برند آن میرنا بود که حدود 5 سال از بارداری جلوگیری می کند.
بقیه برندها می توانند در حدود 3 یا 4 سال دیگر متوقف شوند.
حتی برخی از مطالعات نشان داده اند که می توان از آی یو دی Mirena به مدت 7 سال بدون هیچ مشکلی استفاده کرد.
IUD هورمونی با ترشح مقدار کمی هورمون پروژسترون از لقاح اسپرم و تخمک جلوگیری می کند.
کاربرد و مزایای آی یو دی هورمونی چیست؟
برخی از مزایای استفاده از آی یو دی هورمونی عبارتند از:
- نیازی به قطع رابطه جنسی یا استفاده از کاندوم برای پیشگیریی ز بارداری وجود ندارد.
- به مشارکت همسر نیازی نمی باشد.
- 5 تا 7 سال از بارداری جلوگیری می شود.
- امکان خارج کردن در هر زمان و اقدام به بارداری وجود دارد.
- استفاده در زمان شیردهی مجاز است.
- مقدار خونریزی پی از گذشت 3 ماه کاهش پیدا می کند.
- درد شدید قاعدگی و درد آندومتریوز کمتر میشود.
- احتمال عفونت لگن کاهش پیدا میکند.
- خطر ابتلا به سرطان آندومتر کم میشود.
آی یو دی هورمونی برای چه افرادی مناسب است؟
در صورتی که باردار هستید و بچه دارید اکنون می خواهید از یک روش قابل اعتماد پیشگیری از بارداری استفاده کنید، این روش برای شما مناسب است.
پس از استفاده از آی یو دی هورمونی، مشکلاتی مانند خونریزی شدید قاعدگی، گرفتگی و درد در دوره قاعدگی، اندومتریوز و کم خونی تا حدودی بهبود می یابد.
علاوه بر اثر جلوگیری از بارداری، اگر فردی یکی از مشکلات زیر را داشته باشد، استفاده از این دستگاه می تواند مشکل را حل کند:
- خونریزی شدید قاعدگی
- گرفتگی یا درد شدید پریود
- اندومتریوز
- رشد غیرطبیعی پوشش داخل رحم
- رشد غیرطبیعی بافت پوششی رحم در دیواره عضلانی رحم
- کمخونی
- فیبروم رحمی
تفاوت IUD مسی و IUD هورمونی
آی یو دی مسی قابلیت جلوگیری از بارداری تا 10سال دارد.
آی یو دی هورمونی باتوجه به مارک آن 3تا 7 سال این قابلیت را دارد.
اگر از آی یو دی مسی استفاده می کنید، ممکن است خونریزی شدیدتر، درد شدید قاعدگی و گرفتگی عضلات را تجربه کنید.
امکان دارد در بین قاعدگی ها مقداری خونریزی داشته باشید.
IUD های هورمونی معمولا درد قاعدگی و خونریزی شدید را تسکین می دهند.
ای یو دی به طور کلی می تواند تخمک گذاری و قاعدگی شما را متوقف کند.
پزشک ممکن است به شما در انتخاب بهترین نوع IUD کمک کند.
پیشگیری از بارداری اغلب استفاده اولیه از IUD است.
اگر می خواهید علاوه بر جلوگیری از بارداری، درد پریود را تسکین دهید، آی یو دی هورمونی ممکن است بهترین انتخاب برای شما باشد.
اگر می خواهید این دستگاه را برای مدت طولانی تری داشته باشید، استفاده از آی یو دی مسی انتخاب بهتری است.
فواید استفاده از آی یو دی
دغدغه ای که تمامی بانوان با آن مواجه هستند این است که چطور می توانند از بارداری ناخواسته جلوگیری کرده و چطور می توانند با فرآیندهای مختلف هرگونه آسیب به دستگاه تولید مثل را به صفر برسانند.
قطعا مصرف داروهای شیمیایی عواقب و عوارضی را برای افراد به همراه دارد و در صورت فراموشی دوز مصرفی ممکن است به طور کلی سیستم بدن بر هم خورده و دیگر روش مطمئنی برای پیشگیری از بارداری نخواهد بود.
در چنین شرایطی پزشکان و متخصصان استفاده از آی یو دی را روش مناسبی می دانند.
معتقدند که اگر این دستگاه کوچک و انعطاف پذیر در رحم قرار بگیرد به هیچ عنوان شرایط ورود اسپرم به ناحیه تخمدان ها فراهم نبود.
روشی مطمئن و قطعی برای پیشگیری از بارداری خواهد بود.
البته باید بدانید که آی یو دی هم برای برخی از بانوان گزینه مناسب نیست و باید ضمن استفاده از این دستگاه کوچک سلامت ناحیه تناسلی توسط پزشک بررسی و تایید شود.
اینکه هر فرد باید از چه نوع آی یو دی استفاده کند باید تحت نظر پزشک بررسی شود.
این متخصصان هستند که مشخص می کنند چه نوع آی یو دی علاوه بر سلامت جسمانی می تواند از بارداری جلوگیری نماید.
پزشکان و متخصصان بر این باورند که آی یو دی یکی از راحت ترین و مطمئن ترین روش هایی است که می توانید برای پیشگیری از بارداری استفاده کنید.
البته ضمن داشتن روابط جنسی محافظت نشده هیچ گونه نگرانی بابت بارداری ناخواسته نخواهید داشت.
از طرف دیگر شما می توانید در دوران شیردهی از آی یو دی استفاده کنید و اطمینان داشته باشید که هرگز تاثیری بر شیر مادر نداشته و مانند روش های هورمونی و شیمیایی عمل نمی کند.
همچنین شما می توانید در صورت اقدام به بارداری خیلی راحت آی یو دی را از رحم خارج کرده و هیچگونه عوارض و عواقبی را برای شما به همراه ندارد.
استفاده از آی یو دی یکی از روش های مطمئن و البته ارزان برای تمامی بانوان می باشد که مورد استقبال افراد زیادی قرار گرفته است.
ناگفته نماند که در برخی از مواقع پزشکان استفاده از آی یو دی هورمونی را روش درمانی می دانند.
معتقدند که می تواند برای کاهش درد قاعدگی و برای پیشگیری از خونریزی های سنگین مناسب باشد.
اگر شخصی در دوران قاعدگی درد ناشی از آندومترویوز را در حد شدید تجربه می کند با استفاده از آی یو دی تا حد زیادی می تواند این دردها را کاهش داده و دوران قاعدگی را راحت تر سپری خواهد کرد.
با این حال آی یو دی همانند سایر روش های دیگر عوارضی به همراه دارد که البته فواید آن بسیار بیشتر است.
به همین دلیل است که بسیاری از بانوان هنگام انتخاب روش پیشگیری از بارداری آی یو دی را مناسب می دانند.
از مهمترین فواید آی یو دی می توان به این مسئله اشاره کرد که این دستگاه کوچک برای تمامی بانوان کاربرد دارد.
اگر فرد سیستم تناسلی کاملا سالم و بدون مشکل داشته باشد و ناحیه تناسلی عاری از هرگونه عفونت باشد، پزشک می تواند آی یو دی را در محل مورد نظر قرار داده و شما از عملکرد بسیار خوب و دقیق آن بهره مند خواهید شد.
قطعاً در بین روش های مختلف برای پیشگیری از بارداری آی یو دی بهترین و موثرترین روش است و انتخاب عموم بانوان می باشد.
چه کسانی نباید از آی یو دی استفاده کنند؟
قدم اول مهم ترین چیز سلامتیست. ابتدا باید از سلامت کامل برخوردار باشید.
برای جلوگیری از بارداری و قرار دادن آی یو دی محدودیت هایی وجود دارد که اگر محدودیت ها را دارا باشید، نباید اقدام به گذاستن آی یو دی کنید.
- باردار هستید.
- مبتلا به عفونت مقاربتی هستید.
- احتمال ابتلا به به بیماری مقاربتی وجود دارد.
- مبتلا به سرطان دهانه رحم یا رحم هستید.
- خونریزی واژینال دارید که علت آن نامشخص است.
- اگر به مس حساسیت دارید یا مبتلا به بیماری ویلسون هستید، نباید از آی یو دی مسی استفاده کنید.
- بیماری ویلسون یک بیماری ژنتیکی است که باعث تجمع مس در بدن میشود.
- در صورتی که به بیماری شدید کبد یا سرطان سینه مبتلا هستید و یا در معرض آن هستید به هیچ عنوان نباید از آی یو دی هورمونی استفاده کنید.
نحوه برداشتن دستگاه IUD
بهترین زمان برای برداشتن IUD زمانی است که قصد بارداری دارید یا زمانی که احساس می کنید دستگاه حرکت کرده است.
در حالتی غیر از این موارد نیازی به برداشت دستگاه آی یو دی نمی باشد.
برداشتن IUD باید توسط یک پزشک یا پرستار آموزش دیده انجام شود.
برای برداشتن IUD، پزشک نخی را که انتهای دستگاه به آن متصل است می کشد و سپس بازوهای دستگاه را به سمت بالا جمع کرده و دستگاه را از رحم خارج می کند.
زمانی که آی یو دی بیرون کشیده می شود، ممکن است برای یک دقیقه احساس گرفتگی کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر دستگاه را نصب کردید و شاهد علائم زیر بودید حتما به متخصص زنان مراجعه کنید:
- احساس جابه جایی و بیرون آمدن دستگاه
- درد و گرفتگی بیش از چند روز
- خونریزی شدید واژینال
- دردناک بوئن رابطه جنسی
- خونریزی در حین یا بعد از رابطه جنسی
- تب، لرز و مشکل تنفسی
- تغییر در ترشحات واژن
هزینه دستگاه آی یو دی
عوامل بسیاری هستند که میتوانند بر هزینه دستگاه آی یو دی تاثیرگذار باشند.
جنس دستگاه آی یو دی
از عواملی که بر هزینه تاثیر گذار می باشد جنس دستگاه می باشد.
این عامل میتواند قیمت نهایی را کاهش یا افزایش دهد.
کلینیک انتخابی
هر چه در کلینیک انتخابی شما از تجهیزات به روزتری استفاده کنند، قیمت دستگاه آی یو دی بالاتر می رود.
استفاده از تجهیزات و امکانات به روز و پیشرفته می تواند در قیمت نهایی بسیار موثر باشد.
پزشک معالج
انتخاب پزشک معالج می تواند در قیمت نصب دستگاه موثر باشد.
هر چه پزشک متخصص تر باشد، می تواند دستگاه آی یو دی را با دقت و مهارت بیشتری قرار دهد.
انواع دستگاه آی یو دی
دستگاه آی یو دی تنها محدود به یک مورد نیست. این دستگاهها انواع و اقسام مختلفی دارند. هزینه هرکدام از آنها میتواند متفاوت باشد.
مراقبتهای بعد از دستگاه
برخی از ممراقبت هایی که پزشک به شما می گوید ممکن است هزینه هایی را داشته باشد.
روش قرار دادن
روش قرار دادن دستگاه آی یو دی از اهمیت بالایی برخوردار است.