مسمومیت بارداری یا پره اکلامپسی یکی از عوارض خطرناک بارداری است که در صورت بالا رفتن فشار مادر اتفاق می افتد.
مسمومیت بارداری به هیچ عنوان خود به خود رخ نداده و می تواند از عوارض آسیب ها و اختلالات کنترل نشده باشد.
در هر صورت فشار خون بالاتر از حد طبیعی در دوره بارداری رایج است، اما مهم است که بانوان باردار از این بابت همواره وضعیت خود را ارزیابی کرده تا مبادا افزایش ناگهانی فشار خون برای آنها یا جنین خطرآفرین شود.
تغییراتی که در میزان هورمون ها اتفاق می افتد سبب بالا رفتن فشار خون در بارداری میشود، البته تغییراتی که در سبک زندگی فرد رخ می دهد و ممکن است تغییرات غذایی نیز بر این مسئله اثرگذار باشد، با این حال بانوان باید نسبت به افزایش ناگهانی فشار خون هوشیار باشند و حتماً وضعیت خود را در مدت زمان کوتاه به طور مرتب بررسی نمایند.
اغلب بانوان در هفته بیستم بارداری به بعد ممکن است با نوسان فشار خون مواجه باشند و این عارضه هر چقدر که به زایمان نزدیک تر میشوید شدت پیدا می کند.
با این حال بانوان از هفته بیستم بارداری بیش از گذشته در معرض مسمومیت بارداری قرار می گیرند، اگر پره اکلامپسی کنترل نشود عواقب جبران ناپذیر را برای بانوان به همراه داشته و مهم است که برای کنترل این عارضه حتماً به پزشکان مربوطه مراجعه کنید.
مهمترین علائم مسمومیت بارداری
مسمومیت بارداری از آن دسته اختلالاتی است که با علائم ظاهری که در بدن اتفاق می افتد متوجه چنین اختلالی خواهید شد. اگر افراد با مسمومیت خفیف مواجه باشند احتمالاً فشار خونی که در حد طبیعی باید ۱۲ روی ۸ باشد با اعداد و ارقام بالاتری نشان داده میشود و ممکن است شاهد بالا رفتن فشار خون تا عدد ۱۴ نیز باشند، اما فشار خون با اعداد و ارقامی همچون ۱۴ روی ۶ نشان می دهد که افراد با فشار خون جزئی یا پره اکلامپسی خفیف مواجه هستند این عارضه اغلب با تورم در ناحیه صورت و پاها اتفاق می افتد و در ساعات اولیه روز بیشتر است.
اما اگر در طی انجام آزمایشات تخصصی پزشک متوجه شود که دفع پروتئین از طریق ادرار اتفاق می افتد به مسمومیت بارداری نیز مشکوک میشود، اما زمانی که مسمومیت بارداری کنترل نشود و این عارضه هر لحظه شدت پیدا کند علائمی از جمله تاری دید و دوبینی نیز برای مادر اتفاق می افتد ضمن آنکه تورم شدید در بخش های مختلف بدن را نه تنها در ابتدای روز بلکه در تمامی ساعات تجربه کرده و حتی ممکن است افراد با سردردهای شدید و غیرقابل کنترل مواجه شوند.
اگر در دوره بارداری دردی را در ناحیه شکم احساس می کنید یا درد در قسمت معده و قفسه سینه اتفاق می افتد احتمالاً با پره اکلامپسی مواجه هستید.
اگر مسمومیت بارداری در حد شدید اتفاق بیفتد بانوان تنگی نفس را تجربه کرده و به طور مکرر تهوع و استفراغ برای آنها رخ می دهد، در صورت عدم کنترل به موقع مسمومیت بارداری متوجه سرگیجه های شدید نیز خواهید شد ضمن آنکه بانوان بدون دلیل و حتی در زمان استراحت ضربان قلب بالا را تجربه کرده و ممکن است هر هفته بیش از یک کیلوگرم افزایش وزن داشته باشند.
مسمومیت بارداری از آن دسته اختلالاتی است که به محض بروز اولین نشانه باید به پزشک مراجعه کنید، اگر نسبت به این عارضه کوتاهی کنید و مسمومیت بارداری کنترل و درمان نشود احتمال مرگ مادر و جنین نیز وجود دارد، با این حال مسمومیت بارداری می تواند عوارض جبران ناپذیری از خود به جای بگذارد پس حتماً در این ۹ ماهه حساس نسبت به این عوارض کاملاً هوشیار باشید و علائم و عوارض این نوع اختلالات را بشناسید.
عوامل موثر بر مسمومیت بارداری
با آغاز دوره بارداری مهم است که تحت نظر پزشک زنان قرار گرفته و چکاپ های دوره ای و ماهانه را به طور مرتب انجام دهید، در ماه های اولیه بارداری متخصصان هشدارهای لازمه را به بانوان اعلام می کنند و آنها را از عواقب و عوارض خطرناکی که ممکن است در آینده با آن مواجه شوند آگاه می سازند.
یکی از عوارض دوره بارداری که کمتر کسی به آن مبتلا میشود مسمومیت بارداری است، البته این اختلال آنقدر وسیع و گسترده است که می تواند سلامت مادر و جنین را به خطر بیندازد، پس مهم است که از ابتلا به مسمومیت بارداری جلوگیری کرده و علائم آن را بشناسید.
معمولا بانوان در اولین بارداری در معرض این اختلال قرار می گیرند البته چند قلوزایی نیز عاملی برای مسمومیت بارداری است، بانوانی که برای بارداری روش های آزمایشگاهی از جمله ivf را انجام داده اند بیش از دیگران در معرض پره اکلامپسی قرار می گیرند.
البته در این مورد سن بانوان نیز مسئله مهمی است و اگر مادر سن بالای ۳۵ سال داشته باشد احتمال ابتلا به مسمومیت بارداری را بیش از دیگران خواهد داشت.
بانوانی که پیش از بارداری به فشار خون مبتلا بوده اند ممکن است در طی بارداری نوسانات فشار خون را به طور مکرر تجربه کنند و احتمال ابتلا به پره اکلامپسی نیز برای آنها زیاد است، بانوانی که با شاخص توده بدنی بالا برای بارداری اقدام می کنند احتمالاً در ماه های آخر در مواجهه با مسمومیت بارداری قرار می گیرند.
ناگفته نماند که تغذیه نامناسب بانوان در بارداری و تحرک بسیار کم بر این مسئله اثرگذار است، از دیگر عوامل موثر بر ابتلا به مسمومیت بارداری باید به بیماری های کلیوی اشاره کرد، البته ضعف در سیستم ایمنی بدن می تواند باعث بروز مسمومیت شده و مصرف سیگار و الکل در دوره بارداری بانوان را در معرض ابتلا به پره اکلامپسی قرار می دهد.
ناگفته نماند که برخی از انواع بیماری ها که در دوره بارداری اتفاق می افتد باعث مسمومیت بارداری میشود بانوان ممکن است با آغاز بارداری متوجه شوند که بدون هیچ زمینه ای به تیروئید یا دیابت مبتلا شده اند و این عوامل می تواند منجر به مسمومیت بارداری شود.
راه های پیشگیری از مسمومیت بارداری
قطعاً بانوان باردار بعد از آگاهی نسبت به عوارض پره اکلامپسی سعی دارند راهکارهای موثر بر پیشگیری از این اختلال را شناخته تا دوره بارداری را به سلامت سپری کنند.
در دوره بارداری برای پیشگیری از مسمومیت مهم است که انواع ویتامین ها را در حد و اندازه مناسب و به طور مرتب مصرف کنید، متخصصان توصیه می کنند که برای پیشگیری از مسمومیت بارداری مصرف کلسیم و مواد معدنی را به طور مرتب در برنامه خود قرار داده و مهم است که اغلب ویتامین ها از طریق رژیم غذایی افراد تامین شود.
اما داشتن تحرک کافی و انجام فعالیت های منظم و روزانه باعث میشود تا علاوه بر داشتن یک بارداری سالم و زایمان راحت از ابتلا به مسمومیت بارداری محفوظ بمانید.
مصرف هر نوع ماده خوراکی که باعث نوسان یا افزایش فشار خون شود در این دوره ممنوع است، بهتر است که مصرف نمک و انواع غذاهای شور را کاهش داده و تا حد ممکن حذف کنید، البته مهم است که تحت نظر پزشک فعالیت های ورزشی مجاز در دوره بارداری را انجام داده و علاوه بر افزایش مقاومت عضلات از مسمومیت بارداری جلوگیری خواهید کرد، تا حد ممکن از مصرف غذاهایی که دارای مواد نگهدارنده هستند خودداری کرده و به هیچ عنوان فرآورده‌های پروتئینی مانند سوسیس و کالباس را مصرف نکنید.
کنترل وزن در دوره بارداری نکته مهمی است که پزشکان به آن تاکید زیاد دارند در این دوره پرخوری کردن یا مصرف غذاهای خارج از توان برای افراد مضر است و می تواند در مدت کوتاه باعث پره اکلامپسی شود، با این حال توصیه میشود که مسمومیت بارداری را یک خطر جدی دانسته و تا حد ممکن تلاش کنید که با این عارضه مواجه نشوید.
